اگر صاحب کسب‌وکار، فروشگاه اینترنتی یا تولیدکننده‌ای هستید که به فضای ذخیره‌سازی نیاز دارید، قطعاً با مفهوم اجاره انبار آشنا هستید. انتخاب انبار مناسب فقط به قیمت و موقعیت ختم نمی‌شود؛ بلکه بخش مهم‌تر، قرارداد اجاره انبار است. بسیاری از صاحبان کسب‌وکار در هنگام امضا، به جزئیات قرارداد توجه کافی نمی‌کنند و همین بی‌دقتی، می‌تواند خسارت‌های جدی مالی و حقوقی به بار آورد.
در این مقاله با ۱۰ اشتباه خطرناک در تنظیم و امضای قرارداد اجاره انبار آشنا می‌شوید تا بتوانید از دارایی و سرمایهٔ خود بهتر محافظت کنید.
⚠️ اشتباه اول: نخواندن دقیق بندهای قرارداد
بزرگ‌ترین اشتباه در اجاره انبار این است که قرارداد را بدون مطالعه و درک کامل امضا کنید.
بسیاری از مستأجران تنها به مبلغ اجاره و متراژ نگاه می‌کنند و از بندهای جزئی‌تر غافل می‌مانند.
درحالی‌که همین بندهای کوچک می‌تواند شامل محدودیت‌هایی مثل عدم دسترسی در ساعات خاص، ممنوعیت نگهداری بعضی کالاها یا شرایط فسخ یک‌طرفه باشد.
همیشه قبل از امضا، هر بند را با صدای بلند بخوانید و اگر ابهامی داشتید، از موجر یا مشاور حقوقی بپرسید.
⚠️ اشتباه دوم: نداشتن قرارداد کتبی رسمی
در برخی موارد، بین مالک و مستأجر توافق شفاهی یا دست‌نویس ساده انجام می‌شود.
این کار شاید در ابتدا سریع‌تر و ارزان‌تر باشد، اما در زمان بروز اختلاف، هیچ ارزش قانونی ندارد.
حتماً قرارداد را روی سربرگ رسمی بنویسید، با امضا و اثر انگشت هر دو طرف، و در صورت امکان در دفاتر اسناد رسمی یا بنگاه املاک معتبر ثبت کنید.
قرارداد رسمی تنها راه اثبات حقوق شما در دادگاه است.
⚠️ اشتباه سوم: نادیده گرفتن شرایط بیمه و مسئولیت خسارات
یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر قرارداد اجاره انبار صنعتی یا تجاری، مشخص کردن مسئولیت در قبال خسارات است.
اگر در اثر آتش‌سوزی، نشت آب، یا سرقت به وسایل شما آسیب برسد، آیا مالک مسئول است یا خودتان؟
در قرارداد باید مشخص شود:
آیا انبار بیمه آتش‌سوزی و سرقت دارد؟
در صورت خسارت، سقف پرداخت بیمه چقدر است؟
در چه مواردی مسئولیت متوجه مستأجر می‌شود؟
اگر بیمه‌ای وجود ندارد، بهتر است خودتان وسایل را بیمه کنید و این موضوع را به‌صورت کتبی در قرارداد قید کنید.
⚠️ اشتباه چهارم: تعیین نکردن دقیق متراژ و محل دقیق انبار
برخی قراردادها فقط می‌نویسند «اجاره یک واحد انبار در مجموعه X» بدون ذکر شماره یا متراژ دقیق.
این مورد باعث سوء‌تفاهم می‌شود.
در قرارداد باید جزئیات دقیق نوشته شود:
شماره یا نام انبار
متراژ دقیق طبق سند یا پلان
موقعیت مکانی در نقشه یا سایت پلان
حتی بهتر است یک پیوست تصویری یا کروکی به قرارداد ضمیمه کنید تا بعداً هیچ اختلافی پیش نیاید.
⚠️ اشتباه پنجم: نادیده گرفتن شرایط تمدید و فسخ قرارداد
خیلی از مستأجران تا وقتی قرارداد تمام می‌شود، نمی‌دانند آیا می‌توانند تمدید کنند یا نه.
برخی مالکان نیز با افزایش ناگهانی اجاره‌بها یا درخواست تخلیه، مستأجر را غافلگیر می‌کنند.
در همان ابتدا، بندهای مربوط به تمدید خودکار، نحوه فسخ و افزایش قیمت را با جزئیات مشخص کنید.
به‌عنوان مثال بنویسید:
«در پایان مدت قرارداد، اولویت تمدید با مستأجر فعلی است و افزایش اجاره بیش از ۱۵٪ نیاز به توافق دارد.»
⚠️ اشتباه ششم: توجه نکردن به نوع کالا و شرایط نگهداری
هر انباری برای هر کالایی مناسب نیست.
بعضی مواد مانند پارچه، چوب یا محصولات غذایی به رطوبت حساس‌اند.
اگر انبار سیستم تهویه، عایق رطوبتی یا کنترل دما ندارد، وسایل شما ممکن است آسیب ببیند.
در قرارداد ذکر کنید که کالاهای شما از چه نوعی هستند و انبار باید چه شرایطی داشته باشد.
در صورت آسیب ناشی از عدم رعایت شرایط محیطی، مسئولیت باید مشخص باشد.
⚠️ اشتباه هفتم: پرداخت نقدی بدون رسید رسمی
یکی از خطرناک‌ترین اشتباهات، پرداخت اجاره‌بها و ودیعه به‌صورت نقدی و بدون دریافت رسید است.
در صورت اختلاف، هیچ مدرکی برای اثبات پرداخت ندارید.
حتماً همه پرداخت‌ها را با فیش بانکی، حواله یا چک رسمی انجام دهید و شماره تراکنش را در قرارداد یا رسید جداگانه بنویسید.
در قرارداد اضافه کنید:
«کلیه پرداخت‌ها از طریق حساب بانکی به شماره … انجام می‌شود و رسید آن به منزلهٔ پرداخت قطعی است.»
⚠️ اشتباه هشتم: نپرسیدن از وضعیت مجوز و مالکیت انبار
برخی افراد یا شرکت‌ها، انبارهایی را اجاره می‌دهند که مالک رسمی آن نیستند یا مجوز بهره‌برداری ندارند.
حتماً قبل از عقد قرارداد، مدارک مالکیت یا اجاره‌نامهٔ بالادستی را ببینید.
اگر مالک اصلی در قرارداد حضور نداشته باشد یا وکالت‌نامه قانونی نداشته باشد، در آینده ممکن است شخص ثالث مدعی ملک شود و شما مجبور به تخلیه شوید.
در قرارداد بنویسید که «موجر مالک رسمی انبار یا دارای وکالت قانونی از مالک است.»
⚠️ اشتباه نهم: نادیده گرفتن ساعات دسترسی و محدودیت‌های ورود و خروج
بسیاری از انبارهای اشتراکی یا مجموعه‌های بزرگ صنعتی، محدودیت زمانی دارند؛
مثلاً فقط از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب اجازه ورود دارید.
اگر کسب‌وکار شما شبانه‌روزی است یا ممکن است در تعطیلات نیاز به دسترسی داشته باشید، حتماً بند دسترسی را بررسی کنید.
در قرارداد قید کنید:
«مستأجر مجاز است در هر ساعت شبانه‌روز با اطلاع قبلی وارد انبار شود.»
یا حداقل بازهٔ زمانی دقیق را مشخص نمایید.
⚠️ اشتباه دهم: بی‌توجهی به وضعیت تحویل و تخلیه انبار
در پایان مدت اجاره، اختلاف‌های زیادی درباره وضعیت تحویل و تخلیه پیش می‌آید.
بعضی مالکان ادعا می‌کنند انبار آسیب دیده یا کثیف تحویل شده است، در حالی که واقعیت چیز دیگری است.
برای جلوگیری از این مشکلات:
هنگام تحویل اولیه از انبار عکس و فیلم بگیرید.
وضعیت کف، دیوارها و درب‌ها را مستند کنید.
هنگام تخلیه هم با حضور مالک یا نماینده‌اش صورت‌جلسه بنویسید.
این کار ساده، جلوی بسیاری از اختلافات بعدی را می‌گیرد.
🧩 چند نکته تکمیلی برای قرارداد حرفه‌ای اجاره انبار
مشخصات طرفین را کامل بنویسید: شماره ملی، آدرس، تلفن.
در قرارداد ذکر کنید که انبار فقط برای ذخیره کالا و نه فعالیت تولیدی استفاده می‌شود (تا از مشکلات شهرداری و بیمه در امان باشید).
در صورت بروز اختلاف، مرجع حل اختلاف را مشخص کنید (مثلاً شورای حل اختلاف یا داور مرضی‌الطرفین).
اگر چند نفر شریک هستید، حتماً مشخص کنید چه کسی در برابر مالک پاسخ‌گوست.
برای قراردادهای بلندمدت، از مشاور حقوقی یا وکیل کمک بگیرید. هزینه‌ی مشاوره بسیار کمتر از خسارت اشتباهات بعدی است.
